www.chemmix.fora.pl

JJC

Otwieram ten temat w celu zgromadzenia w jednym miejscu wszystkich (albo przynajmniej dużej części) praw, reguł, zasad, zakazów czy skrótów z teorii chemicznych.

Dla klarowności zapisywanych praw, reguł, zasad, zakazów czy skrótów z teorii chemicznych proponuję następującą systematykę redagowania kolejnych wpisów:
kolor zielony - chemia organiczna
kolor niebieski - chemia nieorganiczna
kolor pomarańczowy - chemia fizyczna (dokładniej termodynamika chemiczna, równowagi, elektrochemia, chemia fizyczna stanów skupienia)
kolor brązowy - budowa materii, chemia kwantowa
kolor fioletowy - radioaktywność, chemia jądrowa
kolor czarny - inne

Tak więc na dobry początek:

Prawo zachowania masy Antonie Lavosiera:
Podczas reakcji chemicznych zachodzących w układach zamkniętych łączna masa substancji użytych do reakcji jest równa łącznej masie substancji otrzymanych w wyniku reakcji.

Udoskonalenie prawa zachowania masy Antonie Lavosiera;
Prawo zachowania materii Alberta Einsteina:
Podczas przemian zachodzących w układach izolowanych suma mas i masowych równoważników wszystkich form energii jest stała.
(Masowy równoważnik formy energii obliczamy ze wzoru E=mc2)

Prawo stałości składu Josepha Prousta:
Każdy związek chemiczny niezależnie od jego pochodzenia albo metody otrzymywania ma stały ściśle określony skład ilościowy i jakościowy.
WYJĄTEK: bertolidy, np. tlenek żelaza (II)

Zasada Avogadra:
Równe objętości różnych gazów w tych samych warunkach ciśnienia i temperatury mają jednakową liczbę cząstek.

Prawo Boyle'a-Marjotte'a:
W ustalonej temperaturze ciśnienie wywierane przez daną ilość gazu jest odwrotnie proporcjonalne do jego objętości.

Prawo Charlesa znane również jako Guy-Lussaca:
Objętość określonej ilości gazu w warunkach stałego ciśnienia jest proporcjonalna do temperatury.

Prawo Johna Daltona:
Ciśnienie wywierane przez mieszaninę gazów doskonałych jest sumą ciśnień jakie wywierałby każdy z gazów z osobna.

Prawo graniczne gazu doskonałego Boyle'a znane jako Równanie Clapeyrona:
pV=nRT
gdzie R to stała gazowa równa 8,31451 [J*K-1*mol-1] lub [kPa*l*K-1*mol-1] - wartość wg. "Podstawy chemii fizycznej" Petera Williama Atkinsa.

//przyklejam - MrVinquer

MrVinquer

Reguła przekory
Każdy zdarzenie wywołuje skutki, które działają przeciw zdarzeniu, które je wywołało. Czyli inaczej każdy układ reaguje by przeciwdziałać bodźcom z zewnątrz. Przykład: Jak do roztworu zawierającego aniony węglanowe CO3 2- wlejemy kwas solny to anion węglanowy na wzrost stężenia jonów wodorowych zareaguje tak, by stężenie jonów wodorowych spadło tworząc cząsteczkę H2CO3 rozpadającą się na H2O i CO2 zobojętniając mieszaninę czyli przeciwdziałając bodźcowi z zewnątrz jakim było zakwaszenie mieszaniny.

Prawo rozpadu naturalnego
Prawo rozpadu naturalnego to zależność między ilością danego radioizotopu a czasem na jaki on jest wystawiony. Wzór to:
m(t)=m_0e^{-\lambda t}
m(t) to masa substancji po czasie t, m_0 to masa substancji na początku, e to podstawa logarytmu naturalnego równa około 2,71, lambda to stała rozpadu, a t to czas.

Prawo rozcieńczeń Ostwalda
Prawo, które opisuje ilościową zależność między stężeniem substancji, stężeniem jonów i stałą dysocjacji. Wzór to:
K=(a^2C)/(1-a)
K to stała dysocjacji, a to stopień dysocjacji, czyli ile cząstek zdysocjowało (alfa się zapisuje), a C to stężenie elektrolitu.

Prawo okresowości Mendelejewa
Prawo mówi tak: "Właściwości pierwiastków chemicznych są okresowo zależne od ich mas atomowych". Da się to zobaczyć na Układzie Okresowym, gdzie pierwiastki będące we wspólnej grupie mają bardzo podobne własności. Przykładami są: litowce (wszystkie niskotopliwe, silnie reaktywne metale), fluorowce (bardzo reaktywne niemetale), helowce (bardzo niereaktywne gazy, stabilne związki tworzą tylko krypton, ksenon i radon), tlenowce (utleniacze, siarka, selen i tellur tworzą niemal identyczne kwasy), chromowce (wysokotopliwe metale, tworzą trójtlenki będące silnymi utleniaczami). Właściwie każdą grupę możnaby tak opisać.

JJC

Prawo efuzji Thomasa Grahama:
W danych warunkach ciśnienia i temperatury szybkość efuzji gazy jest odwrotnie proporcjonalna do pierwiastka kwadratowego z jej masy molowej.

Zasada nieoznaczoności Wernera Heisenberga:
Nie można jednocześnie ustalić dokładnie położenia i pędu obiektu.

Zakaz Pauliego:
W atomie nie mogą występować elektrony, które nie różnią się przynajmniej jedną liczbą kwantową.

Reguła Hunda:
Orbitale zdegenerowane (o tej samej energii) przyporządkowane są kojeno elektronom w taki sposób, by liczba niesparowanych elektronów w stanie podstawowym atomu była możliwie największa.

Nowoczesna (z 1808 roku) teoria atomistyczna Johna Daltona:
1. Każda substancja zbudowana jest z trwałych i niepodzielnych cząstek (atomów).
2. Atomy są pozbawione przestrzeni wewnętrznej i całkowicie nieściśliwe.
3. Aromy i pierwiastki są niezniszczalne i zachowują swoją identyczność we wszystkich przemianach chemicznych.
4. Istnieje tyle różnych atomów, ile jest pierwiastków chemicznych rozumianych w znaczeniu Lavoisiera.
5. Pierwiastki łączą się w związki chemiczne zawsze w najprostszy możliwy sposób, tworząc połączenie AB.

(Ze względu na kilka błędów w teorii atomistycznej Daltona powstały inne teorie atomistyczne.)

Model atomu Bohra (1913 rok):
1. Elektron w atomie może przemieszczać się tylko tak, aby jego energia przyjmowała ściśle określone wartości.
2. Elektron poruszający się po swojej typowej orbicie nie traci energii.
3. Orbitalny moment pędu jest skwantowany i może on przybierać dyskretne wartości opisane równaniem:
L-nh
(gdzie h to stała Plancka równa w przybliżeniu 6,626*10^-34 [J*s])
4. Podczas zmiany orbity, której towarzyszy zmiana energii elektrony, atom emituje foton. Energia tego fotonu jest równa różnicy między energiami elektrony na tych orbitalach.

Hipoteza de Broglie'a czyli Uogólnienie teorii fotonowej efektu fotoelektrycznego
Cząstki materialne takie jak elektron posiadają naturę falową.
Każdej poruszającej się cząstce materialnej można przypisać charakterystyczną dla niej długość fali. Według wzoru:
p=h/lambda
(gdzie h to stała Plancka równa w przybliżeniu 6,626*10^-34 [J*s], gdzie p to pęd a lambda to długość fali)

Kryterium chiralności:
Dany obiekt jest chiralny jeżeli brak w nim płaszczyzny symetrii.

Reguła Władimira Markownikowa:
Podczas addycji niesymetrycznych cząsteczek reagentów do niesymetrycznych alkenów atom wodoru przyłącza się do tego atomu węgla, który jest bezpośrednio związany z większą liczbą atomów wodoru.

Reguła kierunku reakcji eliminacji Aleksandra Zajcewa:
Głównym produktem podczas eliminacji chlorowodoru z chlorowcopochodnych alkilowych jest węglowodór bardziej rozgałęziony.

Jądrowa koncepcja budowy atomu Rutherforda:
1. W centrum atomu znajduje się dodatnio naładowane jądro, skupiające praktycznie całą masę atomu.
2. Dookoła jądra krążą ujemne elektrony, przyciągane działaniem sił elektrostatycznych , zobojętniające ładunek dodatni zlokalizowany w centrum atomu.
3. Elektrony znajdujące się najdalej od jądra decydują o właściwościach optycznych, magnetycznych i chemicznych atomu.

Zasada zachowania energii:
W układzie izolowanym suma wszystkich rodzajów energii układu jest stała.

Pierwsza zasada termodynamiki:
Energia wewnętrzna układu izolowanego jest stała.

Druga zasada termodynamiki:
Entropia wszechświata ma tendencję do zwiększania się.

Reguła Troutona:
Wartość ilorazu zmiany entalpii parowania i temperatury wrzenia jest w przybliżeniu jednakowa i równa około +85 J*K^-1*mol^-1 dla wszystkich cieczy oprócz tych, w których pomiędzy cząstkami występują wiązania wodorowe bądź inne specyficzne oddziaływania.

Trzecia zasada termodynamiki:
Entropia każdej substancji tworzącej kryształ doskonały jest równa zeru w temperaturze zera bezwzględnego.